TC MERKEZ BANKASI KİMİN

Diğer şirketler gibi ticari faliyetlerinden dolayı kar eder, tıpkı diğer şirketler gibi ortakları vardır.

Erdoğan’ın “135 milyar döviz rezervi var” dediği Merkez Bankası’nın ortakları kim? 22 mayıs 2013 'den beri ekonomi piyasalarında deprem üzerine deprem yaşayan Türkiye ekonomisinin, en önemli aktörlerinden biri olan TC. Merkez Bankası krize çareler üretmeye çalışıyor.

Peki ekonomimizde çok önemli bir rolü olan bu bankanın sahibi kim? Çoğumuz TC. Merkez Bankası denilince devletin bir kurumu olarak düşünürüz.

BİR ANONİM ŞİRKET

Oysa TC Merkez Bankası özel bir yasa ile kurulmuş bir şirketten ibarettir. Diğer şirketler gibi ticari faliyetlerinden dolayı kar eder, tıpkı diğer şirketler gibi ortakları vardır. Jontürk adlı haber sitesi bu soruya yanıt veren bir haber yayınlamış.

ADLARI AÇIKLANMAYAN ORTAKLAR

Evet, AKP Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, her fırsatta “Merkez Bankası’nda şu kadar dövizimiz var, şu kadardan aldık bu kadara getirdik” diye övündüğü Türkiye Cumhuriyet (Cumhuriyeti değil) Merkez Bankası’nın ortaklık yapısında çok ilginç detaylar bulunuyor. Hazine’nin payının yüzde 55 olduğu bankada kalan yüzde 45 ise bankalar ile adları bir türlü açıklanmayan tüzel ve gerçek kişiler arasında paylaşılıyor.

250 BİN HİSSE VAR

Merkez Bankası’nın sermayesi, Bankacılık Kanunu’nun 5. maddesi gereğince her biri 0,10 TL itibari kıymette ve tamamen ödenmiş bulunan 250.000 hisseden oluşan 25.000 TL tutarındaki ödenmiş sermaye ile 30 aralık 2003 tarih ve 25332 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5024 sayılı kanun hükümlerince ödenmiş sermaye kaleminde yapılan işlem sonucu 46.208.524 TL tutarındaki enflasyon düzeltmesi farkından oluşuyor . Bu sermayenin yüzde 55.12′si A sınıfı, yüzde 25.74′ü B sınıfı, yüzde 0.02′si C sınıfı, yüzde 19.12′si de D sınıfı hisselerden oluşuyor.

İŞTE O ORTAKLAR

A sınıfı hisselerin tamamı Hazine’ye ait.

B sınıfı hisseler ise şöyle dağılıyor:

Ziraat Bankası %19,23

Garanti Bankası %2,48

İş Bankası. %2,33

Halkbank %1,11

Yapı ve Kredi Bankası %0,55

Akbank %0,03

Türk Ekonomi Bankası %0,01

MİLLİ BANKALAR DIŞINDA ORTAKLAR VAR

Milli bankalar dışında kalan diğer bankalarla, imtiyazlı şirketlere tahsis edilen, 15.000 adet hisse senedi ile sınırlandırılan ve toplam hisselerin yüzde 0,02 si olan 54 adet C sınıfı hisse senetlerinin tamamı ING Bank’a aittir (Bu hisseye daha önce Oyak Bank sahipti. Satışın ardından hisseleri ING Bank’a geçti).

Şimdi gelelim muammalı hisselere..

Bunlar Merkez Bankası’nın yüzde 19.12′lik sermayesini oluşturan ve bazı gerçek ve tüzel kişilere ait olduğu belirtilen D sınıfı hisseler.

ORTAKLAR AÇIKLANMADI

…Ve bu ortakların kimler olduğu TBMM’de bu konuyla ilgili soru önergesi verilmiş olsa da açıklanmadı.

Buna karşın, D sınıfı hisse sahiplerinden birinin Adnan Behar adlı Musevi bir Türk vatandaşı olduğu basına yansıdı. Bahar Menkul Kıymetler’in sahibi olan Adnan Behar, Merkez Bankası’nın büyük miktarda kâr etmesine rağmen, bu karın ortaklara yansıtılmadığını belirterek şikayetçi olmuştu.

YILLIK KARI 5 MİLYAR CİVARINDA OLDUĞU SANILIYOR

Merkez Bankası’nın 2013 yılı kârının 5 milyar TL civarında olduğu tahmin ediliyor.

Şimdi bu ortaklık yapısından hareket edildiğinde Merkez Bankası’na “milli” denmesi mümkün mü ve de bankanın döviz ve altın rezervlerinin “garantide” olduğu söylenebilir mi?

ANTALYA'DA SATILIK

KURULUŞ YASASI DİĞER BANKALARDAN FARKLI

Tc. Merkez Bankası için jontürk haber sitesinde yer alan haber bu da olsa, bankanın özel yasa ile kurulduğunu ve yönetim yapısının "özerk" olduğunu not etmemiz gerekir. Ancak özerk olduğunu düşünüdüğümüz diğer kurumlar gibi, iktidar erki tarafından atanan yönetiminin ne kadar kendi kararlarını verdiği konusunu da akıldan çıkartmamamk gerekiyor. Tc Merkez bankasının son bir haftada aldığı kararların tümünün Başbakan Erdoğan tarafından "memnuniyetle" karşılandığını, bu kararlarında "kirizde olan" ekonominin sürekli banka kaynaklarından sübvanse edildiği anlamına geldiğini hatırlatmakla yetinelim.

İlgili Haberler