Kredi Kartlarında Flaş Gelişme
Ekonomide büyük durgunluğa yol açacağı öne sürülüyor.
AKP EKONOMİSİ SIKIŞTI SINIRLAMA GELİYOR
AKP iktidarı 10 yıldır uyguladığı "bol keseden harcama" ekonomisi sonucu meydana gelen büyük cari açığı kapatma telaşına düştü. Devletin makam aracı, lüks bina kiralama gibi vatandaşa ağır yük getiren harcamalarından önce, vatandaş ihtiyaçlarına kısıtlama getirme yönünde uygulamalara gidiyor. Sürekli popalanan "ekonomik refah", "milli gelir 10 bin $ oldu" probagandalarına kanan ve gırtlağına kadar borçlanan hane halkı risklerini bankaların üzerinden kaldırma operasyonu başlatılıyor. Yapılacak düzenlemeye göre, vatandaş artık dilediği miktarda taksitle alışveriş yapamayacak. Gelir gider dengesi gözetilecek. Aslında en başından uygulamaya geçirilmesi gereken bu girişimde hükümetin geç kaldığı, vatandaşın zaten hiç bir şey satın alamayacak kadar borçlandığı uzmanlar tarafından uzun zamandır öne sürülmekteydi. Radikal'den Neşe Karanfil'in haberine göre, bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), kredi kartında taksit uygulamasına maaş sınırlaması getirmeye hazırlanıyor.
ÇALIŞMA BAŞLATILDI
BDDK’nın çalışmalarını başlattığı modele göre bir kişinin bütün taksitleri, aylık maaşının belli bir kısmını geçmeyecek. Bu taksitler ev, araba, ihtiyaç kredisi gibi bütün kredileri kapsayacak. Bir kişinin maaşı 1000 liraysa, BDDK’nın belirleyeceği sınır da yüzde 45 ise, o kişi 450 liranın üstünde taksit yapamayacak. Yani bir kişi hem konut hem araba hem de ihtiyaç kredisi kullandıysa bu üç kredi için kullandığı taksit miktarı maaşının yüzde 45’ini geçemeyecek. BDDK’nın belirleyeceği sınır tavan olacak. Banka kart sahibine yüksek limit tahsis etse bile, satış aşamasında bu dikkate alınmayacak. Tüketici ancak geliri kadar taksitlendirilecek. Bu gelişmenin ekonomide büyük durgunluğa yol açacağı uzmanlarca ileri sürülüyor.
GELİRİNE GÖRE ÖDEME SINIRI YENİ AKLA GELDİ
BDDK’dan üst düzey bir yetkili yaptıkları çalışmayı ‘gelire bağlı borçluluk’ olarak nitelerken, “Yeni hedefimiz gelire bağlı borçluluğu getirmek. Kredi kartında sınırlama var, diğerleri de sırayla devreye giriyor. Şimdi hedefimiz gelire göre borçlanılmasını sağlamak. Bir kişinin aylık geliri 1000 liraysa toplam taksitleri 450 lirayı geçemeyecek. Yoksa geri kalanı ile ne yiyeceksin? Örneğin kişilerin 1000 lira geliri var. 990 lira ile taksit ödüyor, 10 lira ile geçiniyor. Nasıl yaşayacak bu insan” diye konuştu. Söz konusu sistemin ABD ’de uygulandığını dile getiren yetkili, “Bu sistem ABD’de var. ABD’de de 1000 lira gelirin varsa en fazla 450 lirasını taksite yatırabilirsin diyor“ dedi.
İTHAL ÜRÜNLERE YÖNELİK KISITLAMA
BDDK kredi kartına taksit sınırlaması düzenlemeleri ile ilgili görüşleri de topladı. Yakın bir zamanda kurulun toplanacağı ve taslaklara son şeklini vereceği belirtildi. BDDK yetkilisi, 9 ay genel taksit ile ilgili bir değişiklik olmayacağını ancak 6 taksit olarak belirlenen elektronik eşya bölümünde bütün elektronik eşya için olmasa da bazı ürün grupları için taksit sayısının arttırılmasının gündeme gelebileceğini belirtirken, “Biz şunu da düşünüyoruz. Riskler sadece banka üzerinde birikmesin. İstiyoruz ki biraz da esnaf riski kendi üzerine alsın. Kendi alınca biraz zorlanacaktır. Esnaf, riski bankacılık sektörü üzerine attığı için rahat rahat satıyor. Tanımıyorsa vermesin, kredibilitesi yoksa vermesin. Esnaf alsın riski. Bu durum enflasyonu da arttırıyor. 36 ay vadeli buzdolabı satıyor kredi kartı ile onun içinde en az yüzde 20 faiz var. İndirince 1000 liralık televizyon 800 liraya iniyor. Otomatik olarak enflasyonu da aşağı indirmeye katkısı olacak” diye konuştu.
AİDATLARDA KALDIRMA YOK ÜST SINIR GELİYOR
Bu arada BDDK Tüketici Yasası’nın yasalaşmasının ardından kredi kartından alınan masraflarla ilgili çalışmayı da başlattı. Öncelikle kredi kartı aidatları üzerinde yapılan çalışmada bankalar tarafından alınan aidatlara bir üst sınır getirilmesi kararlaştırıldı. Bankalar bir yıl önce aldıkları aidatı ertesi yıl hiçbir kritere bağlı olmadan istedikleri oranda arttırabiliyorlar. Bir önceki yıl 40 lira olan yıllık aidat ertesi yıl 60 ya da 80 liraya çıkabiliyor. BDDK bu konuda da alınabilecek üst sınırı belirleyecek. Böylelikle vatandaşın dava üzerine dava açtığı ve şikayetçi olduğu konuda devlet yine bankalardan yana tavır koymuş oluyor.
