Taksim Gezi Parkı’ndaki ağaçların kesilmesini istemeyen bir grubun başlattığı gösterilere polisin sert müdahalesi, hükümet karşıtı geniş çaplı eylemlere dönüştü. Gösteriler Amerikan medyasında ve diplomatik çevrelerde yakından izleniyor. Başkan Yardımcısı Joseph Biden, Dışişleri Bakanı John Kerry konuyla ilgili açıklama yapan yetkililer arasındaydı.  Geçmişte, Türkiye’de büyükelçilik yapan Ross Wilson ve James Holmes da Amerika’nın Sesi mikrofonlarına Türkiye’deki protestoları ve olası sonuçlarını değerlendirdi.  

İki Amerikan büyükelçisinin üzerinde birleştiği konu gösterilerin Gezi Parkı’ndaki ağaçları korumanın ötesinde hükümete duyulan tepkinin ifadesi olduğu. Ross Wilson yetkilileri duyarlı olmaya çağırıyor:  “Son günlerde İstanbul, Ankara, İzmir ve diğer kentlerden gelen görüntüler son derece çarpıcı. Çok sayıda kişinin rahatsızlık duyduğu ortada. Başlangıçta Gezi Parkı’yla ilgiliydi bu rahatsızlık. Ama konu sadece bu değil. Önemli bir siyasi bir durum söz konusu. Hükümet yetkililerinin buna duyarlı olmasını ve kulak vermesini umuyorum. Cumhurbaşkanı Gül’ün mesajı önemli ve yapıcı bir açıklamaydı. Beyaz Saray da itidal çağrısında bulundu, göstericilerin haklarına saygı duyulması ve hukuk ilkelerine uyulması çağrısı yaptı. Olayların alacağı seyri bekleyip görmek gerekiyor.”  

Emekli Büyükelçi James Holmes

Türk - Amerikan Konseyi Başkanı emekli büyükelçi James Holmes da gösterileri değerlendirirken barışçı bir gösterinin çok geniş katılımlı bir harekete dönüştüğünün altını çiziyor:  “Medyanın yansıttıklarından gördüğüm aşırı güç kullanıldığı yolunda. Bu da küçük barışçı bir gösteriyi binlerce kişinin katıldığı bir harekete dönüştürdü. Bu göstericiler  tek bir siyasi görüşü temsil etmiyor; barışçı bir gösteriye polisin müdahale biçimine  tepki gösteriyor. Bu yüzden Beyaz Saray da demokratik bir ülkede insanların toplanması, görüşlerini ifade etmesi ve hoşnutsuzluklarını hükümete bildirmesinin son derece doğal olduğunun altını çizdi. Bunlar demokraside normal karşılanan durumlardır. Cumhurbaşkanı Gül’ün açıklaması, bunların demokrasinin temel unsurları olduğunu kabul ettiğini gösteriyor. Kısa süre içinde yeniden sükunet sağlanacağını ve Türkiye’nin bundan daha güçlü bir demokrasi olarak çıkacağını umuyorum.”

“Her ülkede özellikle de uzun süre iktidarı elinde bulunduran liderlere karşı hoşnutsuzluk duyulur” diyen Ross Wilson Türkiye’de de bu hoşnutsuzluğun yüzeye çıktığını söylüyor: “Özgürlükler ve toplumun bazı kesiminde uzun zamandır hissedilen kaygılar ve otoriter rejim kaygıları, göstericilerin bazıları için temel konular. Dolayısıyla gösterilerin hedefi hükümet ve bir dizi rahatsızlık.”

Ancak Wilson hükümetin bu seslere kulak vermediği görüşünde: “Hükümetler,  özellikle de demokratik ülkeler halkının çıkarlarını dikkate alır. Bu Türkiye için de geçerli. Ancak bu kez, hükümet yetkililerinin çok sayıda kişinin isteklerine, kaygılarına kulaklarını tıkadığını görüyoruz.” 

James Holmes da Türkiye’de itidalin gerekli olduğu, hükümetin halkın isteklerine kulak vermesi gerektiği görüşünü savunuyor: “Cumhurbaşkanı Gül’ün açıklamaları itidal havası yaratma açısından gerekliydi. Türkiye’nin eskisi gibi olacağını düşünmüyorum. İnsanlar tepkilerini dile getirdiler ve bunu da ilk elde barışçı yollardan yaptılar. Herkesin istediği de bu, kaygıların, tepkilerin barışçı biçimde dile getirilmesi, hükümetin de bunu gönül rızası ile kabul etmesi.” 

Amerika’nın Ankara büyükelçisi olarak görev yapmış olan Ross Wilson ve James Holmes, çalkantılı bir dönemden geçen Türkiye’nin bu gelişmelerden daha güçlü bir demokrasi olarak çıkmasını umut ediyor.