SOMA’da yaşanan faciada, madencilerin göz göre göre ölüme sürüklendiği, her geçen gün biraz daha netleşiyor. Faciada hayatını kaybeden 301 işçinin çalıştığı madene denetime giden iki müfettiş, sanki gözleri bağlanmış, burunları ve kulakları tıkanmış gibi rapor düzenlemişler.

RAPORA BAKAR MISINIZ?

Yukarıdaki rapora dikkatle bakar mısınız?
2.944 erkek ve 4 kadının istihdam edildiği Soma Kömür İşletmeleri AŞ’de, 2.938 erkek, madende çalışıyor gözükmektedir. Madende kadın çalışması zaten yasak. Yapılan teftişin sonucunda, “noksan yok” diye rapor düzenlenmiş!
Rapor düzenlenirken, çalışanların yüzde 99,9’unun erkek olduğu bu iş yerinde, emzirme odasının gereksiz olduğunun belirtilmesi de unutulmamış!
Denetimde risk değerlendirme raporu, elektrik tesisatı periyodik kontrolü, topraklama tesisatı kontrolü, ölçümler, gürültü, toz ve gaz kontrolleri, çalışanların ifadesi, daha neler neler ihmal edilmiş.
Maden ocağında, üzerinde durulması gereken birçok eksiklik var. Yanlışlar var. Onların üzerinde durulacağına, emzirme odasının gerekli olmadığı özellikle belirtilmiş!

EN KÜÇÜK BİR CEZA YOK

Raporun bir bölümü de “para cezaları” ile ilgili..
Madenin değişik yerleri dolaşılmış(!) dosyalar ve belgeler İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 4, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 15 ve 16. maddeleri yönünden incelenmiş(!), ardından İş Kanunu yönünden incelenmiş(!) ve en küçük bir sorun olmadığı(!) görülerek, 1 TL dahi idari para cezası kesilmemiş.
Bu arada dikkati çeken bir ayrıntı; denetimi yapan İzmir grubuna bağlı İş Başmüfettişi ile maden şirketinin projelendirme ve etüd müdürü, “enişte kayınbirader” olarak, denetimin yapıldığı 4 gün boyunca, sık sık bir araya gelmişler!
Denetim raporunun sonuç bölümü ise şu şekilde; “iş yerinde 13, 14, 17, 18 Mart 2014 tarihlerinde yapılan İş Sağlığı ve Güvenliği Programlı Teftişte, TESPİT EDİLEN NOKSAN HUSUS OLMAMASI nedeniyle, yapılacak bir işlem yoktur.”
Bunları görünce, Soma’daki facianın nedenlerini daha iyi anlıyoruz.

İş Teftiş Kurulu’nda soru işaretleri

SO­MA­’da de­ne­tim ya­pan İş Baş­mü­fet­ti­şi Emin Gü­müş, İş Tef­tiş Ku­ru­lu İz­mir Grup Baş­kan­lı­ğı­’na bağ­lı. Ku­ru­l’­un baş­ka­nı Meh­met Te­zel 9 ay son­ra yaş had­din­den emek­li ola­cak.
İş Sağ­lı­ğı ve Gü­ven­li­ği­’n­den so­rum­lu baş­kan yar­dım­cı­sı Hü­se­yin Oku­yu­cu ise, baş­mü­fet­tiş de­ğil.
Ku­rul­da yak­la­şık 200 iş baş­mü­fet­ti­şi var. An­cak ne­den­se, ma­den­le­ri bil­me­yen ve uçak mü­hen­di­si olan Hü­se­yin Oku­yu­cu, iş sağ­lı­ğı ve gü­ven­li­ğin­den so­rum­lu!
Dü­zen­le­nen ra­por­la­rın ço­ğun­da, iş­ve­re­ne ce­za yok. So­ma­’da gö­rev­len­di­ri­len ve “so­run yok­tu­r” di­ye ra­por ve­ren iş baş­mü­fet­ti­şi­nin, So­ma­’da­ki şir­ket yö­ne­ti­ci­si ile eniş­te-ka­yın­bi­ra­der iliş­ki­si var. Şu an­da ya­pı­lan bir baş­ka gö­rev­len­dir­me­de de “ay­rı bir skan­da­l” var. Onu da ay­rı­ca açık­la­ya­ca­ğız.
İş Tef­tiş Ku­ru­lu Baş­kan­lı­ğı gö­re­vi çok önem­li.
Baş­kan ya­kın­da emek­li ola­cak. Bu gö­re­vi la­yı­kıy­la tem­sil ede­cek de­ne­yim­li ve kı­dem­li bi­ri­nin atan­ma­ma­sı ha­lin­de, or­ta­lık yi­ne toz-du­man olur.