ABD ziyareti Suriye konusunda ne getirdi

ABD ziyareti Suriye konusunda ne getirdi

Başbakan R.T.Erdoğan ve beraberindeki heyetin ABD ziyareti, Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) tarafından değerlendirildi. ORSAM'a göre Suriye konusunda eli boş dönen Erdoğan'ın Cenevre 2 sürecini desteklediğine dikkat çekildi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve beraberindeki heyetin Washington ziyareti, beklenen sonuçları getirmedi. Dünya basını seyahatin Suriye konusunda beklenen “müdahale” veya “yaptırım” konularında Türkiye’nin istediği yanıtları alamadığı konusunda hemfikir. 
 
Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM), Suriye konusunda Cenevre Bildirgesi olarak da adlandırılan ve Esad rejimini bir değişim sürecine çekmeyi amaçlayan diplomatik çalışmanın geçen Haziran ayında ortaya çıktığını hatırlatarak, Cenevre bildirgesinin Erdoğan taraından yeniden hayata geçrilimseni istediğine dikkat çekti.
 
Ancak, Başbakan’ın Obama ile görüşmesinden sonra “Cenevre 2” sürecinin en uygun çözüm olduğunu söyleyerek, beklentisinin gerçekleşmediğini adeta vurguladı. Erdoğan, Brookings Institution’da yaptığı konuşmada, bir soru üzerine fikrini değiştirdiğini söylemesi dikkatleri çekti.
 
Washington ziyaretinden önce Başbakan, NBC televizyonuna verdiği özel mülakatta, Amerika’nın öncülüğünde bir uçuşa yasak bölge kuruluşuna destek vereceğini açıklamıştı. Ancak bu açıklama, mülakattan önce günlerde Türkiye’den baz diplomatik kaynakların ve yine Ankara hükümetine yakın olarak bilinen bazı analistlerin verdiği bilgiyle uyuşmuyordu.
 
ORSAM, Erdoğan’ın bu iki farklı Suriye çıkışının iki nedeni olabileceğine yer verdi: “Bir tanesi Erdoğan bu iki noktada son gelinen ve BM Güvenlik Konseyi yolunu benimseyen Suriye politikası hakkında iyi bilgilendirilmemişti. İkincisi ise, Erdoğan isteyerek Obama’ya karşı bir baskı kurmak istedi. Bu baskının ters dalgada kürek çekmek anlamında olduğunu bilmiyor olabilir miydi?”
 
Erdoğan, Beyaz Saray görüşmeleri sonrası Cenevre 2 sürecini destekleyen demeçler verdi. Obama ayrıca Erdoğan’dan Suriyeli muhalifleri Cenevre 2’ye katılması için yardımını beklediğini söyledi.

Bazı Türk diplomatik kaynaklar ise, Türk delegasyonun sadece diplomasi ve Dışişleri Bakanlığında zamanlarını geçirmediklerini söylediler. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Savunma Bakanı İsmet Özel ve MIT müsteşarı Hakan Fidan, Pentagon’u ziyaretlerinde yaklaşık bir saati aşkın bir süre boyunca ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel ve diğer bazı üst komuta kademeleriyle Suriye’de askeri alternatifleri tartıştı. Yine görüşmeleri çok yakından izleyen bir başka diplomatik kaynak ise Cenevre 2’yi ‘son şans’ olarak tanımladı. Ayrıca Erdoğan, Esad’ın artik Suriye içi gelişmelerde kontrolü olmadığını ileri sürerek Rusya’yı bir anlamda bu süreçten sorumlu tuttuğunu ifade etti.

Sonuçta Türkiye, Suriye konusunda duymak istediklerini Amerikalı muhatabından işitemedi. Ama kendi endişelerini çok detaylı olarak toplam 13-15 saati bulan görüşme maratonlarında sivil ve askeri muhataplarına ilettiğini düşünüyor.